HZ. ÂDEM'DEN BUGÜNE İSLAM TARİHİ2

Yayınevinin Önsözü. 2

Bîsmillahîrrahmanîrrahîm.. 2

Mütercimin Önsözü. 3

HZ. ÂDEM'DEN BUGÜNE İSLAM TARİHİ

Üstad Mahmut Şakır, H. 1351, M. 1933 yılında orta halli bir aile­nin çocuğu olarak Şam kentinin 9 km. kuzeydoğusuna düşen Hırista kasabasında doğdu. Burası eski Gassaniler Devleti'nin, vaktiyle baş­kenti olan yerdir.

ilkokulu bu kasabada bitirdikten sonda Şam'a giderek burada or­ta ve lise tahsilini tamamladı. Ondan sonra Dımışk Üniversitesi Ede­biyat Fakültesi'nde okuyarak 1957 yılında bu fakültenin coğrafya bö­lümünden mezun oldu.

Bir süre liselerde coğrafya öğretmenliği yaptıktan sonra askere alındı. Filistin'deki Yahudi çetelerine karşı Suriye ordusu saflarında savaşa katıldı; bu fırsatla savaştaki trajediyi de bizzat yaşadı.

Terhis olduktan sonra, mesleği olan eğitimciliğe tekrar döndü. Bu sırada dünya müslümanlarına, kardeşlerinin üzerinde yaşadığı top­rakları tanıtmak amacıyla "İslam Ülkeleri" adlı tarih serisini yazmaya başladı.

1972'de Riyad'daki İmam Muhammed Bin Suud îslamî İlimler Üniversitesi ile sözleşme imzalayarak İslam Tarihi Kürsüsü'nde ders vermeye başladı. Aynı zamanda bu bilim dalında eserler verdi.

İslam dünyasında gerçeklerin çarpıtılmış olarak okutulduğu ta­rih kitaplarındaki yanlışlıklara ve yıkıcı faaaliyetlere karşı mücadele vermek üzere birçok ülkelere seyahatlerde bulundu. Aynı zamanda İslam Tarihi'nin yeniden ve gerçeklere uygun şekilde kaleme alınma­sı için, öğretim üyesi olarak bulunduğu Üniversite'nin yönetimine, bu maksatla bir ilmî komisyon kurulması teklifinde bulundu ise de ırkçı eğilimler yüzünden O'nun bu teklifi ciddiye alınmadı.

Üstad Mahmut Şakir, bu yüzden Üniversite'deki görevinden ayrı­larak kendi imkanlarıyla "İslam Tarihi"ni kaleme aldı. Derin bilgileri ve İslam Tarihi konularındaki geniş ufkuyla, yıllarca yaptığı seyahat­ler ve geniş araştırmalar sonucu bu ünlü eserini tamamladı.[1]

Yayınevinin Önsözü

Bîsmillahîrrahmanîrrahîm

Allah'a hamd, Rasulullah'a ve O'nun âl ve ashabına salat ve se­lam olsun.

Değerli okuyucular,

Yıllardır İslarmn, hakkın ve gerçeklerin hizmetinde olan yayı­nevimiz bu kez de usta bir kalem tarafından yazılmış gerçek İslam tarihini yine uzman bir mütercimin kalemiyle Türkçe'ye aktararak size sunmakla kıvanç duyar.

Çağımızın müslüman aydınları arasında kendi sahasında hakettiği şöhretiyle tanınan değerli yazar Mahmud Şakir'in öz anadi­li olan Arapça kaleme aldığı bu nadide eseri araştırmacı, yazar ve mütercim (Feriduddin) Ferit Aydm [2] sizler için Türkçe'ye çevirdi.

Bu eserin, emsallerine göre farklılığı nedir?

Haklı olarak yöneltilebilecek böyle bir soruyu özetle şu şekilde cevaplamak mümkündür:

1- Eserde tarihi olaylar baştan sona kadar tarafsız ve objektif olarak yansıtılmıştır.

2- Yazar tarafından tüm ilim erbabının güvenine mazhar ol­muş

• El-lbar (İbni Haldun)

• Tarih'ul-îslam (Hasan İbrahim Hasan) Tarih'ul-Hulefa (îmam-ı Suyuti)

•Tarih-iTaberi

• El-Bidaye ve'n-Nihaye (îbni Kesir)

• El-Kâmil (Îbn'ül-Esir) gibi kaynaklar gösterilmiş, olaylar bel­gelendirilmiştir.

3-Yazar, her türlü mübalağa ve yorumdan uzak, gerçekleri ce­saretle ve olduğu gibi yansıtan akademik bir metodla, İslam alim­lerinin geleneklerini ve usullerini örnek alarak İSLAMî TELİF SİS-TEMİ'ni bu eseriyle ihya etmeye çalışmıştır.

4-Türkçe'de olduğu kadar, Arapçada da uzman olan ve aynı zamanda {tüm mütercimlerden farklı olarak) bu iki dili, ana dil olarak öğrenen ve günlük hayat dili olarak da kullanan özellikle "Ortadoğu Tarihi" konusunda derin bilgilere ve geniş bir ufka sa­hip bulunan araştırmacı yazar Ferit Aydın, bu eserin tercümesini gerçekleştirmiştir.

Böylece mütercimin orijinal tabiriyle eserin aktarılmasında: "Günümüzün ticari zihniyetine dayalı -sentetik tercüme- hileleri­ne" kesinlikle yer verilmemiş, zaman alan hummalı bir çalışma so­nucu, tek kalemle sorumlulukla ve titizlikle, akıcı ve arı bir dille bu kitap Türkçeye kazandırılmıştır.

Burada açıklanması gereken çok önemli bir nokta vardır:

Zamanımızın okurları arasında çeşitli tercüme spekülasyonla­rı hakkında hiç bir bilgisi olmayan ve -yapılan anketlere göre- iki ayrı dili özellikle (Arapça ve Türkçeyi) aynı anda ve en mükemmel seviyede kullanabilenlerin, aynı zamanda ana dilden yabancı dile de başarıyla tercüme yapabilenlerin yurdumuzda sayılarının on kişiyi bile geçmediği gerçeğinden tamamen habersiz milyonlarca kimse vardır.

Bunu açıklarken ve kültür alış verişinde olağanüstü önem taşı­yan tercüme konusunda ülkemizde yaşanan bu soruna dokunur­ken iftiharla ifade edebiliriz ki bu eser kendi alanında rakipsiz bir kalem tarafından çevirilmiştir.

5- Mütercim, eserde geçen manzum parçaları da aynen man­zum olarak çevirmiş, böylece edebi değerlerin kayba uğraması en­gellenmiştir.

6-Herhangi bir istifhamı gerektirecek kavram ve konular, yine mütercim tarafından (bir kitap hacmine ulaşabilecek kadar) ay­rıntılı dip notlarıyla izaha kavuşturulmuş, okuyucunun aydınlan­ması konusunda olağanüstü titizlik gösterilmiştir.

7- Birinci baskıdan sonra kitabın kaynaklarının belirtilmesi hususunda yoğun bir taleple karşılaştık. Araştırmacı okuyucudan gelen bu talebi karşılayabilmek için yazarın temel kaynakları üze­rinde kaynak taraması çalışması başlattık. Ciddi bir tarama netice­sinde olayların çok büyük bir kısmının yerini tesbit etmeyi başar­dık ve bunları yeni baskıda dipnot olarak gösterdik. Kaynaklara fazla sayıda okuyucunun ulaşabilmesi için Türkçe'ye çevirisi ya­pılmış olanları belirtmeyi tercih ettik.

Müslümanların şanlı geçmişlerinde tarihe işlemiş sayısız kah­ramanlıklar, fetihler, ilim, sanat, hak, adalet ve insanlık dünyası­nın saadete kavuşturulması uğruna verilmiş hizmetler kadar çe­şitli gaflet, yenilgi, cinayet ve zulüm örnekleri de yaşanmıştır. Gü­nümüzün ve bizden sonraki nesillerin bütün bu olaylardan ibret dersi çıkarmaları maksadıyla Türkçeye tercümesini ve neşrini Al­lah'ın izniyle başardığımız bu eserden araştırmacıların, ilim erba­bının ve tüm değerli okuyucuların faydalanması en büyük arzu­muzdur. [3]

Mütercimin Önsözü

Müslümanları, geçmişleri hakkında bilgilendirmek için esa­sen her devirde ufku geniş İslam alimleri üstün çabalar sarfetmiş-lerdir. Bu cümleden olarak çağımızın büyük tarihçilerinden değer­li müellif Mahmut Şakir Bey de bu fevkalade önemli görevi üstle­nerek sarfettiği olağanüstü gayretlerle müslümanlann geçmişine ışık tutmak için işte elinizdeki bu bilgi hazinesini hazırlamıştır.

Riyad Üniversitesi Öğretim Üyelerinden olan sayın müellif Mahmud Şakir'in arapça kaleme aldığı bu eseri dilimize çevirirken itiraf etmek lazımdır ki türkçenin arapçayı kucaklayacak zenginlik ve kapasiteye sahip olmamasından dolayı yer yer aktarım zorluk­larıyla karşılaştık. Bununla beraber bir yandan metnin aslına son derece sadık kalma titizliği gösterilirken, diğer yandan eserin oku­yucu tarafından rahatça anlaşılarak okunabilmesi için akıcı bir dille tercümesi gerçekleştirilmiş ve bu konuda elden gelen hiç bir gayret esirgenmemiştir.

Kitabın muhteva olarak kalitesine gelince belkide eleştirilebi­lecek tek yanı şudur:

Olabilir ki okuyucuyu daha büyük hacimdaki ayrıntılar içinde boğmamak ya da işi bir edebiyat gösterisine dökerek onu uzun uzadıya anlatım zincirlemeleriyle oyalamamak için yazar bilhassa şahısların özel hayatlarım çök serj ifadelerle geçmeye çalışmış, an­cak kavramlar ve genel konularda ayrıntılı açıklamalar yapmıştır. Özellikle kavramlar hakkında getirdiği izah tarzları ümmet anlayı­şının yaygınlaşması ve yerleşmesi bakımından çok eğitici ve bi-linçlendiricidir. Nitekim günümüzde müslümanlann en çok muh­taç oldukları şey de işte bu ümmet olma bilincidir.

Bilindiği üzere "Hz. Muhammed (s.a.v.)'in Ümmeti" tanımı­na layık olmuş toplumlar vaktiyle tarihe gömülmüş olmalarına rağmen ne enteresandır ki İslam'a ait değerlerin bilinçsiz ve bir-birilerinden kopuk müslümanlarca asırlar boyu, her türlü hayat ve anlayış çelişkileriyle birlikte yaşatılmış olması bu tarihi biriki­mi hazırlamıştır. İslam ümmetinin yeniden vücut bulmasında ve yapılanmasında bu birikimden alınacak birçok dersler ve ibretler vardır.

Bu kitap hiç şüphe yok ki hem yazılırken hem de tercüme edi­lirken her müslümanın bu derslerden payını alması amaçlanmış­tır. Dolayısıyla bu samimi hizmet eğer müslümanlarm bilgilenme­sinde ve büiçlenmisinde etkili olabilirse bundan büyük mutluluk duyacağız.

Bizi, muhtemel hatalarımızdan dolayı uyaracak değerli oku­yucularımıza şimdiden teşekkürlerimizi sunar, eserden umulan faydayı görmelerini dileriz.

Saygılarımızla

Mütercim

Feriduddin Aydın[4]