Tarih Bilimine Giriş
Tarih Bilimine Giriş
Tarihin tanımı net bir şekilde şudur:
*Geçmişte yaşanmış
*Yer ve Zaman içeren
*Neden-sonuç içerisinde(tarihe bilimsellik katar)
*Belgelere dayanan
*Objektif olan
*Sosyal bir bilimdir.
Belirli bir zaman dilimi içende meydana gelen tüm gelişmelere olaydenir.
Örneğin;İstanbul'un fethi,Malazgirt Savaşı,Kurtuluş Savaşı,Amerikanın Keşfi vb.
Oluşum süreci uzun bir dönemi kapsayan ve bazen yüzyıllar süren
gelişmelere olgu denir.
Örneğin;Anadolu'nun Türkleşmesi,İslam'ın yayılışı,Avrupa'nın demokratikleşmesi vb.
Tarih Biliminin Özellikleri
*insanların geçmişteki tüm faliyetleri(Geçmişte yaşanmış)
*Yer ve Zaman belirtilmesi
*Tarihi olayları yaşandığı günün koşullarına göre değerlendirilmesidir
*Tarih,dinamik(durağan değildir)bir bilimdir
*Tarihi bilgiler mutlak bilgi değildir(yeni bulgular ile var olan bilgiler değişebilir)
Tarihe, Bilimsellik Özelliği Kazandıranlar Öncelik Sırasıyla
1.Neden-sonuç ilişkisi
2.Kaynaklar
3.Objektif
4.Yer ve Zaman
Tarihin Yöntemi
1.kaynak taraması
2.Tasnif yapmak =>Sınıflandırma
3.Tenit yapmak =>Eleştiri
4.Tahlil yapmak =>Analiz
5.Tenkip yapmak =>Sentezlemek
Tarihin Sınıflandırılması
Zamana göre : İlkçağ Tarihi,Fatih Dönemi gibi
Yere Göre : Orta Asya Türk Tarihi, İstanbul Tarihi gibi
Konularına Göre : İktisat Tarihi,Dinler Tarihi gibi
Tarih Çeşitleri
1.Genel Tarih : Dünya Tarihi,Genel Türk Tarihi
2.Özel Tarih :Osmanlı Tarihi,bizans Tarihi
3.Siyasi Tarih : siyasi sonuçları inceler
4.Kültür Tarihi : Kültür gelişmelerini inceler
5.Bilim Tarih :Bilimlerin gelişimini inceler
Yazılış Şekillerine Göre Tarih
1.Hikayeci (rivayetçi) Tarih
*Yer ve Zaman vardır
*Neden-Sonu. ilişkisi yoktur
*Heredottur
2.Pragmatik(öğretici)Tarih
*Kahraman ön planda
*Amaç ,toplumu yönlendirmek
*Abartılı bir tarih anlayışı var
3.Sosyal Tarih
*Toplumsal olayları konu edinir
*Abartı yoktur
4.Nedenci-Nasılcı (Bilimsel) Tarih
*Günümüz tarih anlayışı vardır
*Yer zaman vardır
*Neden-sonuç vardır
*Belgelere dayanır
*Objektiftir
Yardımcı bilim dalları
1.Coğrafya=>Yer bilimi
2.Kronoloji=> Zaman Bilimi(neden-sonuç kurmada yardımcı)
3.Arkeoloji=>Kazı Bilimi(tarih öncesi yazısız dönemi aydınlatır)
4.Paleografya=> Yazı bilimi
5.Epigrafi=>Kitabeleri inceler
6.Filoloji=>Dil bilimi
7.Diplomatika=> Devletler arası yazışmaları ve belgeleri inceler
8.Nümizmatik=>Para bilimi
9.Sosyoloji=> toplum bilimi
10.Etnografya=>Kültür bilimi(etnografi)
11.Antropoloji=>Irk Bilimi
12.Heraldik=> Armalar bilimi
13.Arkeometri(karbon 14 metodu)=>buluntuların yaşını,hangi döneme ait olduğunu belirler
Tarih Öncesi Dönemler
Taş Devri => *Yontma Taş Devri(paleotik)
*Cilalı Taş Devri(neolitik)
Maden Devri=> *Bakır Devri
*Tunç Devri
*Demir Devri
YONTMA TAŞ DEVRİ CİLALI TAŞ DEVRİ
*buzullar var *buzullar eridi
*mağarada/ağaç kavuğunda *ilk evler/köyler
*avcılık/toplayıcılık *Tarım/ilkel ticaret(takas)
*tüketici konumunda *üretici konumunda
*göçebe yaşam *yerleşik yaşam
*mağara duvarlarına resim(ilk sanat eseri) *bitki liflerinden elbise(dokumacılık)
son olarak >ATEŞ< *çanak-çömlek yapımı(kilden)
* menhir ve dolmen mezar taşları
Takvim Bilgisi
*Ay yılına göre=>Sümer buldu/ 1 yıl=354 gün
*Güneş yılına göre=>Mısır buldu/1yıl=365 gün
_Türklerin kullandığı takvimler_
* 12 Hayvanlı Türk Takvimi (Güneş yılına göre/her yıl bir hayvan adı)
* Hicri Takvim (Ay yılına göre/Başlangıç hicret (632)
*Celali Takvimi(Güneş yılı/B.Selçuklu-Melikşah/ekonomik amaçlı)
*Rumi Takvimi(Güneş yılı/Osmanlı Dev./1839 dan sonra/ekonomilk amaç taşır)
*Miladi Takvim(Güneş yılı/Başlangıç Milat(0))